Hội chứng buồng trứng đa nang và nguy cơ vô sinh

Tác giả: Bác sĩ Phạm Thị Thùy Dương – IVF Hồng Ngọc

Đa nang buồng trứng là bệnh phụ khoa phổ biến ở phụ nữ. Tuy không phải là chứng bệnh quá nguy hiểm nhưng nếu không điều trị kịp thời có thể gây ra những biến chứng không thể lường trước, trong đó nguy hiểm nhất là vô sinh.

Vậy hội chứng buồng trứng đa nang là gì và nguy cơ không sinh được con ở những phụ nữ mắc bệnh này là như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây của chuyên gia đến từ IVF Hồng Ngọc.

Buồng trứng đa nang là gì?

Hội chứng buồng trứng đa nang là rối loạn liên quan đến mất cân bằng hoóc môn sinh dục ở nữ giới. Những rối loạn này có thể gây ra bất thường nội tiết, chuyển hóa và có thể gây nên tình trạng hiếm muộn ở phụ nữ.

Thông thường mỗi tháng, phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, sẽ có nang trứng nhỏ dưới tác dụng nội tiết làm phát triển nang noãn và gây ra hiện tượng rụng trứng. Ở người phụ nữ có buồng trứng đa nang thì sự mất cân bằng hoóc môn sinh dục nữ sẽ làm ức chế sự phát triển nang noãn, dẫn đến hiện tượng rụng trứng không xảy ra.

Theo thống kê của Hiệp hội sức khỏe phụ nữ Hoa Kỳ, trong nhóm phụ nữ ở độ tuổi 15-44 thì có khoảng 5-10% bị buồng trứng đa nang.

Nguyên nhân gây nên buồng trứng đa nang

Hiện tại nguyên nhân chính xác gây ra hội chứng buồng trứng đa nang chưa được tìm ra nhưng theo các chuyên gia thì phần lớn liên quan đến yếu tố gen di truyền. Nếu một người phụ nữ có mẹ hoặc chị gái bị buồng trứng đa nang, thì bản thân cô ấy khả năng cao cũng sẽ gặp phải vấn đề này.

Ngoài ra, một nguyên nhân khác thường gặp là các vấn đề liên quan đến kháng insulin. Kháng insulin làm mất khả năng chuyển hóa đường trong cơ thể thành năng lượng và kích thích sản xuất androgen quá mức. Việc tiết ra quá nhiều androgen sẽ làm tăng lượng nang noãn đáng kể nhưng lại làm ngưng giai đoạn trưởng thành của các nang có thụ cảm với FSH và dẫn đến tình trạng đa nang.

Biểu hiện của hội chứng buồng trứng đa nang

Các triệu chứng thường gặp ở những người mắc hội chứng buồng trứng đa nang:

– Rậm lông ở mặt, ngực,lưng

– Nhiều mụn hoặc da sẫm màu

– Béo phì, hói trán

Kinh nguyệt không đều là một trong những biểu hiện của hội chứng buồng trứng đa nang

– Kinh nguyệt không đều…

Tuy nhiên thì mỗi phụ nữ bị buồng trứng đa nang sẽ có những biểu hiện khác nhau cả về dấu hiệu lẫn triệu chứng.

Mối liên quan giữa buồng trứng đa nang và vô sinh

Chu kì kinh nguyệt không đều chính là biểu hiện dễ nhận ra nhất của hội chứng buồng trứng đa nang. Thông thường chu kì kinh nguyệt dao đông trong khoảng từ 21-35 ngày. Tuy nhiên, ở phụ nữ buồng trứng đa nang thì chu kì kinh có khi ngắn lại hoặc kinh thưa (2-3 tháng thậm chí 6 tháng mới có kinh).

Chu kì kinh nguyệt không đều thể hiện rối loạn hoóc môn sinh dục. Từ đó dẫn đến bất thường rụng trứng và có thể không phóng noãn (rụng trứng) do không có nang noãn trưởng thành.

Ngoài ra, sự mất cân bằng hoóc môn làm cho niêm mạc tử cung phát triển không phù hợp cho sự làm tổ.

Vì vậy, nếu không được phát hiện sớm và chữa trị kịp thời thì nguy cơ vô sinh, hiếm muộn xảy ra với nữ giới là tương đối cao.

Khi nào cần gặp bác sĩ

Những bệnh nhân hiếm muộn có buồng trứng đa nang hoặc những người có biểu hiện triệu chứng cho thấy buồng trứng đa nang đều nên đến các cơ sở y tế uy tín để thăm khám.

Thậm chí, những bệnh nhân chưa muốn có con nhưng được chẩn đoán với hội chứng này cũng cần thăm khám ngay để ngăn ngừa và điều trị biến chứng.

Điều trị buồng trứng đa nang

Điều trị cho nhóm bệnh nhân không mong muốn có thai

– Đối với hội chứng rối loạn chuyển hóa, tăng lipid máu, tiểu đường type 2, tăng huyết áp, tim mạch là những bệnh lý phức tạp phải được theo dõi và khám điều trị định kỳ của bác sĩ nội khoa. Bên cạnh đó, việc điều chỉnh thói quen, lối sống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, chế độ ăn hợp lý cũng sẽ mang đến ảnh hưởng tốt cho quá trình điều trị.

Đối với phụ nữ mong muốn có thai thì cần phải điều trị hội chứng buồng trứng đa nang kịp thời

– Điều trị rối loạn kinh nguyệt: Điều trị bằng việc sử dụng progesterogen hay viên tránh thai kết hợp dạng uống có thành phần ethinyl estradiol và các loại progestogen có tính kháng androgen (cyproterone, drospirenone).

– Xử trí cường androgen : bao gồm mụn trứng cá, rậm lông, hói đầu. Bệnh nhân cần đến gặp bác sĩ da liễu và được chỉ định sử dụng các thuốc kháng androgen như ciproterone acetate để làm giảm các triệu chứng này.

Điều trị cho nhóm bệnh nhân mong muốn có thai

Đối với các trường hợp mà buồng chứng đa nang là nguyên nhân chính hay duy nhất gây nên vô sinh thì sẽ có những hướng điều trị phù hợp với từng bệnh nhân:

1- Gây phóng noãn không dùng thuốc bằng cách giảm cân: Chế độ ăn giảm năng lượng (giảm chất béo tăng chất xơ) và tăng hoạt động cơ thể được khuyến cáo ở những người bệnh béo phì với hy vọng cải thiện tình trạng phóng noãn tự nhiên. Việc giảm 5% trọng lượng cơ thể cũng mang lại nhiều ý nghĩa lâm sàng.

Đối với phụ nữ mong muốn có thai thì cần phải điều trị hội chứng buồng trứng đa nang kịp thời

2- Clomiphene citrate (CC), chất ức chế men thơm (Letrozole): đây là những loại thuốc uống giúp kích thích buồng trứng.

3- Thuốc tăng nhạy cảm insulin – metformin, myoinositol: Thuốc tăng nhạy cảm insulin – metformin được sử dụng với mục đích phục hồi phóng noãn tự nhiên do tình trạng kháng insulin – yếu tố gây không phóng noãn ở phụ nữ.

4- Nội soi đốt điểm buồng trứng đa nang: Các kỹ thuật mổ nội soi khác như xẻ dọc buồng trứng hay cắt góc buồng trứng không được khuyến cáo sử dụng cho người HCBTĐN do nguy cơ suy buồng trứng và dính sau mổ cao.

Buồng trứng đa nang có làm IVF được không ?

5- Thụ tinh trong ống nghiệm ( In- vitro fertilization – IVF) và trưởng thành trứng trong ống nghiệm ( In vitro maturation of oocytes- IVM) là phương pháp hỗ trợ sinh sản giúp phụ nữ buồng trứng đa nang có thể sinh con.