English
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là một trong số những bệnh lý khá nguy hiểm và ảnh hưởng đến sức khoẻ sinh sản ở nam giới. Tỷ lệ nam giới sau tuổi dậy thì mắc phải căn bệnh này chiếm khoảng 10-15%. Giãn tĩnh mạch tinh là nguyên nhân gây ra 15-25% các trường hợp vô sinh nam nguyên phát và 75-81% vô sinh nam thứ phát. Cùng IVF Hồng Ngọc theo dõi tại bài viết dưới đây để hiểu rõ thêm về căn bệnh này.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là gì?
Thừng tinh là bó gồm cả mạch máu (động mạch, tĩnh mạch), thần kinh thẹn và ống dẫn tinh nằm ở cực trên của tinh hoàn sát gốc dương vật. Các tĩnh mạch thừng tinh bị giãn to ra gây bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh (GTMTT).
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là hiện tượng giãn bất thường của tĩnh mạch tinh và đám rối tĩnh mạch tinh (bình thường, tĩnh mạch tinh của đám rối tĩnh mạch tinh có đường kính khoảng từ 2mm trở xuống). Giãn mạch thừng tinh có thể xảy ra ở một bên hoặc cả hai bên tinh hoàn. Tuy nhiên theo lâm sàng, bệnh thường xảy ra ở thừng tinh bên trái.
Nguyên nhân gây ra giãn tĩnh mạch thừng tinh?
Hiện nay, có rất nhiều giả thuyết xung quanh nguyên nhân đưa đến giãn tĩnh mạch thừng tinh. Thông thường bệnh nhân sẽ bị giãn bên trái, tỉ lệ này chiếm khoảng 90% và 10% còn lại là tình trạng bị giãn 2 bên. Riêng tình trạng giãn đơn thuần bên phải thường có tỉ lệ gặp phải rất thấp.
Có nhiều nguyên nhân cho vấn đề này, chẳng hạn do cơ chế gây giãn tĩnh mạch tinh là do không có van hoặc thiểu năng hệ thống van, vì vậy có trào ngược máu từ tĩnh mạch thận vào đám rối tĩnh mạch tinh làm tĩnh mạch dần dần giãn rộng.
Hoặc trường hợp tăng áp lực ổ bụng, làm cho máu lưu thông về bên dưới kém hơn. Như trường người bệnh bị ho nhiều, hay táo bón sẽ gây áp lực lên trên ổ bụng, máu lưu thông sẽ kém hơn. Thậm chí có những trường hợp bướu trong ổ bụng gây chèn ép, máu lưu thông về kém hơn, làm giãn tĩnh mạch thừng tinh.
Đây là những yếu tố thuận lợi có thể khiến nam giới bị giãn tĩnh mạch thừng tinh.
Phân độ giãn tĩnh mạch thừng tinh
Theo Dubin và Amelar tại Hội nghị Quốc tế năm 1970 tại Dublin:
Độ 1: Giãn tĩnh mạch tinh sờ thấy được chỉ khi làm nghiệm pháp Valsava.
Độ 2: Giãn tĩnh mạch tinh tổn thương sờ thấy mà không cần làm nghiệm pháp Valsava.
Độ 3: Giãn tĩnh mạch tinh nhìn thấy được mà không cần làm bất kỳ nghiệm pháp nào.
Phân độ giãn tĩnh mạch tinh trên lâm sàng
Độ 0: Giãn tĩnh mạch tinh chưa có biểu hiện lâm sàng. Không phát hiện được khi thăm khám, chỉ phát hiện được khi các thăm dò cận lâm sàng như siêu âm (gọi là giãn tĩnh mạch tinh khi có ít nhất một tĩnh mạch trong đám rối tĩnh mạch có đường kính > 3mm, có hồi lưu khiến phình to hơn sau khi bệnh nhân đứng dậy hoặc cho làm nghiệm pháp gắng sức).
Độ 1: Giãn tĩnh mạch tinh sờ thấy hoặc nhìn thấy khi làm nghiệm pháp gắng sức.
Độ 2: Giãn tĩnh mạch tinh sờ thấy nhưng không nhìn thấy khi đứng thẳng mà không cần làm nghiệm pháp Valsava.
Độ 3: Giãn tĩnh mạch tinh nhìn thấy hiện rõ ở da bìu khi đứng thẳng.
Chuẩn đoán bệnh
Triệu chứng cơ năng của bệnh
– Có cảm giác khó chịu, căng tức, đau tinh hoàn. Đôi khi, người bệnh có cảm giác nóng ở bìu hoặc một tình trạng khó chịu mơ hồ ở bìu.
– Bệnh nhân tự nhìn thấy hay sờ thấy búi tĩnh mạch giãn to ngoằn ngoèo như búi giun nằm trong bìu khi đứng.
– Bệnh nhân tự sờ thấy tinh hoàn một bên nhỏ hơn bên đối diện và lo lắng đi khám bệnh.
– Khó có con.
Triệu chứng thực thể
Khám bệnh nhân ở tư thế đứng, trong những trường hợp điển hình, có thể dễ dàng nhìn thấy búi giãn tĩnh mạch ở phía trên và sau tinh hoàn. Mức độ giãn có thể gia tăng hơn khi làm nghiệm pháp Valsava ( bệnh nhân được hướng dẫn tập thể dục hoặc chạy tại chỗ, sau đó đánh giá so sánh để phát hiện sự chênh lệch độ giãn của tĩnh mạch).
Cận lâm sàng giãn tĩnh mạch thừng tinh
Siêu âm Doppler màu đo đường kính tĩnh mạch tinh
Siêu âm Dopper màu cuống tĩnh mạch tinh hoàn để đánh giá chính xác mức độ giãn tĩnh mạch tinh. Bình thường khẩu kính tĩnh mạch tinh dưới 2mm.
Gọi là giãn tĩnh mạch tinh khi có ít nhất một tĩnh mạch trong đám rối tĩnh mạch có đường kính lớn hơn 2mm, có hồi lưu khiến tĩnh mạch phình to hơn sau khi bệnh nhân đứng dậy hoặc làm nghiệm pháp Valsava. Trên thăm khám siêu âm: đường kính tĩnh mạch tinh > 2,5mm thì được chẩn đoán là giãn, thường phối hợp nghiệm pháp Valsava để đánh giá những trường hợp kín đáo. Đa số các tác giả thống nhất phân loại của Sartechi, gồm 5 mức độ giãn trên siêu âm Doppler:
Độ 1: Không giãn tĩnh mạch tinh trong bìu. Có dòng trào ngược của đám rối tĩnh mạch tinh trong thừng tinh đoạn ống bẹn khi làm nghiệm pháp Valsava
Độ 2: Không giãn ở tư thế nằm. Tư thế đứng có giãn và dòng trào ngược ( nghiệm pháp Valsava) khu trú ở cực trên tinh hoàn.
Độ 3: Không giãn ở tư thế năm. Tư thế đứng có giãn và dòng trào ngược ( nghiệm pháp Valsava) lan tỏa cả cực trên và cực dưới tinh hoàn
Độ 4: Giãn và có dòng trào ngược khi làm nghiệm pháp Valsava ở tư thế nằm.
Độ 5: Giãn, có dòng trào ngược ngay cả khi không làm nghiệm pháp Valsava
Siêu âm ổ bụng và chụp cắt lớp vi tính ổ bụng
Là những xét nghiệm cần thiết khi có giãn tĩnh mạch tinh nhằm loại trừ các trường hợp giãn tĩnh mạch tinh thứ phát do các khối u sau phúc mách hay ở tiểu khung chèn ép.
Điều trị giãn tĩnh mạch thừng tinh
Nếu giãn mạch thừng tinh không gây ra các triệu chứng như đau tinh hoàn, teo nhỏ tinh hoàn hoặc các vấn đề về sinh sản thì không nên điều trị. Theo các khuyến cáo hiện nay, giãn mạch thừng tinh chỉ nên can thiệp ngoại khoa khi giãn nhưng có kèm theo các triệu trứng lâm sàng khác như :
– Đau tức vùng bẹn bìu kéo dài làm ảnh hưởng tới đời sống sinh hoạt thường ngày.
– Giãn tĩnh mạch thừng tinh gây giảm chất lượng tinh trùng, gây ảnh hưởng đến việc khó mang thai.
– Giãn tĩnh mạch thừng tinh kèm theo bất thường về tinh dịch đồ.
– Giãn tĩnh mạch tinh kết hợp với teo tinh hoàn.
– Ngoài ra còn chỉ định trong trường hợp ED (rối loạn cương dương, xuất tinh sớm)
Một trong những nguyên nhân có thể dẫn đến tình trạng vô sinh ở nam giới là do bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh. Việc điều trị kịp thời và đúng cách sẽ giúp bệnh nhân cải thiện chất lượng tinh trùng, tăng khả năng có con. Người bệnh cần đến thăm khám tại những trung tâm y tế uy tín như IVF Hồng Ngọc để được tư vấn và lựa chọn phương pháp can thiệp phù hợp và kịp thời.
Ngoài ra, bệnh nhân có thể tham khảo thực hiện các phương pháp hỗ trợ sinh sản tại IVF Hồng Ngọc như IVF( Thụ tinh trong ống nghiệm), IUI( Thụ tinh nhân tạo). Sở hữu những công nghệ tân tiến nhất trên thế giới trong lĩnh vực hỗ trợ sinh sản, IVF Hồng Ngọc là điểm đến tin cậy để mang thiên thần nhỏ đến với mỗi gia đình.
ĐĂNG KÝ TƯ VẤN MIỄN PHÍ:
Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ:
Trung tâm IVF Hồng Ngọc – Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc
Cơ sở 1:
Add : Tầng 14, số 55 Yên Ninh, Ba Đình, Hà Nội
Hotline: 0915.960.139 – 0915.330.016
Fanpage: https://www.facebook.com/ivfhongngoc2014
Cơ sở 2:
Add: Tầng 12, số 8 Châu Văn Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Nội
Hotline: 0911.053.794 – 0886.042.084
Fanpage: https://www.facebook.com/ivfhongngoc2022
Xem thêm bài viết: