Chọc hút mào tinh hoàn trong điều trị vô sinh nam

Chọc hút mào tinh hoàn là một trong những thủ thuật được áp dụng trong chuyên ngành Nam học để thăm dò khả năng sinh sản của nam giới. Bằng thủ thuật chọc hút có thể xác định được người đó có tinh trùng hay không, mức độ tinh trùng thế nào, hình dạng tinh trùng ra sao, từ đó tiên lượng khả năng điều trị vô sinh.

Vô sinh nam do không có tinh trùng là tình trạng tinh dịch của người bệnh không tìm thấy tinh trùng. Nguyên nhân có thể là do bệnh nhân không có ống dẫn tinh, tắc đường dẫn tinh, do viêm nhiễm, do triệt sản, chấn thương hoặc không xuất tinh được. Chính vì vậy, kỹ thuật chọc hút tinh trùng được xem là cứu cánh cho các “ đấng mày râu” không có tinh trùng nhưng vẫn mong muốn được làm cha.

Mục tiêu của kỹ thuật chọc hút tinh trùng

– Chọc hút được những tinh trùng có chất lượng tốt nhất.

– Chọc hút đủ số lượng tinh trùng để sử dụng ngay cho phương pháp tiêm tinh tinh trùng vào bào tương trứng (ICSI) vừa trữ lạnh để dùng cho ICSI trong tương lai.

– Giảm tổn hại trên đường dẫn tinh để hận chế khó khăn cho việc chọc hút tinh trùng sau này hay phẫu thuật nối đường dẫn tinh.

Các phương pháp chọc hút tinh trùng từ mào tinh hoàn

Chọc hút tinh trùng từ mào tinh hoàn có 2 phương pháp là: lấy tinh trùng từ mào tinh hoàn bằng vi phẫu (MESA) và hút tinh trùng mào tinh qua da (PESA).

Lấy tinh trùng từ mào tinh bằng vi phẫu (MESA)

– Ưu điểm: MESA là phương pháp phẫu thuật mào tinh, được áp dụng thành công cho những người không tinh trùng do bất sản hai ống dẫn tinh bẩm sinh. Với kỹ thuật này tinh trùng từ các ống tuyến trong mào tinh sẽ được thu thập qua kính hiển vi hoặc kính lúp. Tỷ lệ thành công trong MESA thường từ 90% trở lên.

– Chăm sóc sau phẫu thuật: Băng vết thương trong 5 ngày, thay băng hàng ngày. Cắt chỉ sau 5 ngày. Dùng kháng sinh phổ rộng (Ampicilline) trong 5 ngày và thuốc giảm đau thông thường (paracetamol) một vài ngày.

– Biến chứng: Bìu sưng nhẹ và đau vài ngày nhưng không cản trở việc đi lại, sinh hoạt. Trường hợp nhiễm trùng vết mổ thường do bệnh nhân không giữ vệ sinh vết mổ, mặc quần lót chật, làm việc nơi nóng để mồ hôi thấm ướt băng. Xử trí bằng dung dịch Bétadine 10%, thay băng thường xuyên (2-3 lần mỗi ngày), giữ vết thương khô sạch.

Hút tinh trùng mào tinh qua da (viết tắt là PESA)

–  Ưu điểm: PESA là một phương pháp ít xâm lấn, có thể thực hiện gây tê tại chỗ, với tỷ lệ thành công khoảng 65%. Phương pháp này khá đơn giản, có thể thực hiện nhiều lần, và mẫu tinh trùng thu được thường lẫn ít máu và xác tế bào.

– Chăm sóc sau hút tinh trùng: Băng nơi chọc ngay sau mổ. Bệnh nhân có thể dùng thuốc giảm đau thông thường (paracetamol) trong một vài ngày.

– Biến chứng: Bìu đôi khi sưng nhẹ và đau trong vài ngày, nhưng không gây ảnh hưởng tới việc đi lại, sinh hoạt. Bệnh nhân nên mặc quần lót rộng để nâng nhẹ bìu. Máu tụ ở bìu, nếu có thường nhẹ và sẽ tự khỏi.

Điều trị vô sinh hiếm muộn cho những cặp vợ chồng không tinh trùng để thụ tinh có thể được thực hiện bằng cách lấy tinh trùng từ mào tinh (MESA, PESA) và thường phối hợp với kỹ thuật ICSI để tăng tỷ lệ thành công. Tỷ lệ thành công bằng chọc hút mào tinh hoàn trong điều trị vô sinh thường cao ở những trường hợp không tinh trùng do tắc nghẽn. Tuy nhiên, với trường hợp không có tinh trùng do tinh hoàn giảm chức năng sinh tinh nặng thì khả năng lấy được tinh trùng thấp hơn, chất lượng tinh trùng kém hơn, do đó tỉ lệ thành công cũng thấp hơn.