Tinh trùng yếu – dấu hiệu nhận biết và cách khắc phục

Tác giả: Chuyên gia phôi học Hoàng Thị Thuận – IVF Hồng Ngọc

Tinh trùng yếu có ảnh hưởng rất lớn đến khả năng sinh sản của nam giới, vậy có bao nhiêu người thực sự nắm được những dấu hiệu nhận biết tinh trùng yếu? Hãy theo dõi bài viết dưới đây của chuyên gia đến từ IVF Hồng Ngọc sẽ giúp giải đáp các thắc mắc về tình trạng tinh này ở nam giới.

Thế nào là tinh trùng yếu?

“Tinh trùng yếu” không phải là thuật ngữ y khoa có trong hướng dẫn về Phân tích tinh dịch đồ của WHO-2010 mà đơn giản đây chỉ là từ ngữ truyền miệng thường dùng cho mẫu tinh dịch có kết quả dưới ngưỡng cho phép theo tiêu chuẩn của WHO.

Tinh trùng yếu một trong những nguyên nhân khiến nam giới dễ bị vô sinh — Tinh trùng yếu là như thế nào?

Theo đó, một mẫu xuất tinh được xem là bình thường nếu như đạt các tiêu chuẩn sau:

Tên thông số	Giới hạn bình thường	Đơn vị tính
Thể tích	≥ 1.5	mL
Mật độ	≥ 15	x 10⁶/ml
Tổng số lượng tinh trùng	≥ 39	x 10⁶/ml
Tinh trùng di động tiến tới	≥ 32	%
Tổng tinh trùng di động (tiến tới và tại chỗ)	≥ 40	%
Tỉ lệ sống	≥ 58	%
pH	7.2
Hình dạng	≥ 4	%

Như vậy, theo những thông số trên thì một mẫu “tinh trùng yếu” sẽ có những đặc điểm như:

– Thể tích trong một lần xuất tinh dưới 1,5 ml.

– Mật độ tinh trùng nhỏ hơn 15 triệu tinh trùng/ml.

– Tổng số lượng tinh trùng dưới 39 triệu.

– Tinh trùng di động tiến tới thấp hơn 32% hoặc tổng tinh trùng di dộng (bao gồm cả di động tiến tới và tại chỗ) dưới 40%.

– Số lượng tinh trùng có hình dạng bình thường thấp hơn 4% với tổng lượng tinh trùng thu được trong lần xuất tinh đó.

Cách nhận biết tinh trùng yếu bằng cảm quan

Để xác định mẫu có phải là “Tinh trùng yếu” hay không, cách chính xác nhất là thực hiện xét nghiệm Tinh dịch đồ tại các đơn vị Hỗ trợ Sinh sản hoặc phòng khám chuyên khoa. Tuy nhiên, việc thực hiện xét nghiệm không phải lúc nào cũng thuận tiện với bệnh nhân. Vậy nên có một số cách nhận biết tinh trùng yếu bằng cảm quan như:

Nam giới có thể dựa vào một số yếu tố cảm quan để đánh giá chất lượng tinh trùng

Thể tích tinh dịch: Theo tiêu chuẩn, khi xuất tinh thì thể tích tinh dịch lớn hơn 1,5ml. Vì thế, sau 2-7 ngày kiêng xuất tinh, bệnh nhân có thể đo (hoặc áng chừng) thể tích tinh dịch bằng cách quan hệ sử dụng bao cao su.

Màu sắc tinh dịch: Mẫu tinh dịch bình thường có màu trắng nhạt hoặc vàng nhạt. Trong trường hợp mẫu có màu khác lạ, ví dụ như:

Tinh dịch có màu vàng đậm: đây là dấu hiệu có thể bạn đã mắc phải các bệnh về viêm nhiễm như viêm mào tinh, viêm tuyến tiền liệt…

Tinh dịch có màu xanh hoặc vàng xanh: đặc biệt nếu đi kèm với các triệu chứng khác như đau tinh hoàn thì có thể là dấu hiệu cho thấy bạn đã bị viêm niệu đạo hoặc bệnh lậu.

Tinh dịch có màu nâu: tình trạng này thường là do tinh dịch có lẫn máu và nếu có hiện tượng xuất tinh ra máu thì có thể bạn mắc phải một số bệnh lý như viêm, nhiễm trùng; viêm tuyến tiền liệt; tổn thương niệu đạo,…

Độ ly giải và độ nhớt: sau 15 – 60 phút kể từ khi xuất tinh, có thể thử độ ly giải của tinh dịch bằng cách quan sát độ đồng nhất của mẫu, hoặc sử dụng các vật có thể hút nhả mẫu (bơm tiêm…) để quan sát chiều dài của giọt mẫu khi nhả. Nếu mẫu tạo thành giọt kéo dài hơn 2cm thì mẫu cũng có thể bất thường.

Tuy nhiên, tất cả các yếu tố cảm quan trên chỉ mang tính chất gợi ý và không thể khẳng định chính xác mẫu “Tinh trùng yếu” hay không.

Tinh trùng yếu có làm thụ tinh ống nghiệm IVF được không ?

Cách khắc phục tinh trùng yếu ở nam giới

Trong trường hợp không may khi bạn có mẫu tinh trùng yếu thì điều đầu tiên và quan trọng nhất là đến gặp các bác sỹ chuyên môn để nhận tư vấn và đưa ra hướng điều trị phù hợp nhất.

Tùy vào từng tình trạng bệnh nhân cũng như của mẫu tinh dịch mà các bác sĩ sẽ đưa ra một số gợi ý điều trị như:

Thay đổi thói quen sinh hoạt: thực hiện chế độ ăn uống dinh dưỡng, bổ sung các dưỡng chất cần thiết cũng như xây dựng lối sống khoa học, tránh xa các chất kích thích, rượu, bia, thuốc lá,…

Điều trị bằng thuốc: các loại thuốc kháng sinh đặc hiệu có thể giúp khắc phục được tình trạng

Can thiệp bằng phẫu thuật: đối với một số bệnh nhân mắc phải các bệnh lý dẫn đến tinh trùng yếu thì cần phải có sự can thiệp của phẫu thuật như giãn tĩnh mạch tinh hoàn, tắc ống dẫn tinh,..

Sử dụng các biện pháp hỗ trợ sinh sản: Bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI), Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF – ICSI) nếu tinh trùng của bạn yếu và gặp khó khăn để có con tự nhiên.